O projekcie

Centrum Badań Kosmicznych PAN w ramach programu Erasmus+ realizuje projekt edukacyjny „Od śrubki do satelity – dobre praktyki w nauczaniu fizyki w gimnazjach oraz fizyki z elementami astronomii w szkołach ponadgimnazjalnych” (akronim: projekt SAT). Projekt jest odpowiedzią na aktualne problemy dotyczące nauczania fizyki w szkołach publicznych w Polsce, Francji i Wielkiej Brytanii. Według badań TNS Polska z 2014 roku, ponad 53% uczniów nie lubi lekcji fizyki, a aż 66% rodziców uważa, że lekcje są prowadzone w niezbyt interesujący sposób. Wszystkim organizacjom biorącym udział w projekcie zależy na wymianie doświadczeń i dobrych praktyk w nauczaniu fizyki oraz innych przedmiotów przyrodniczych i ścisłych. W ramach współpracy nie tylko opracowane zostały raporty czy publikacje. Koordynatorzy i nauczyciele odbyli wzajemne wizyty, aby na własne oczy przekonać się jak mogą wyglądać ciekawe lekcje. 

 

Nasze cele

O celach projektu, tak mówi jego kierownik dr Ryszard Gabryszewski: 

„Chcemy pokazać nauczycielom, że dzięki połączeniu kilku prostych zasad mogą osiągnąć o wiele lepsze rezultaty w nauczaniu,
a przede wszystkim zachęcić uczniów i odczarować wizerunek lekcji fizyki.”

Swoimi działaniami pragniemy dotrzeć do nauczycieli fizyki i przedmiotów przyrodniczych oraz ścisłych, by wesprzeć ich pracę już na poziomie definiowania zagadnień pracy z uczniami. Pragniemy by na lekcjach fizyki prowadzonych w Polskich szkołach częściej wykorzystywano ICT, sięgano po problematykę interdyscyplinarną oraz by uczniowie częściej pracowali w grupach.

Chcemy to osiągnąć poprzez: 

  • poznanie dobrych praktyk w nauczaniu fizyki w szkołach, w krajach partnerskich,
  • stworzenie nauczycielom dogodnych warunków do wymiany doświadczeń,
  • przygotowanie innowacyjnego programu nauczania fizyki w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych w Polsce, na poziomie podstawowym i rozszerzonym, wykorzystujących metodę projektową pracy z młodzieżą,
  • opracowanie przykładowych projektów edukacyjnych łączących poszczególne tematy z podstawy programowej,
  • przygotowanie scenariuszy lekcji z wykorzystaniem elementów aktywizujących pracę uczniów: tablic interaktywnych, wolnego oprogramowania oraz doświadczeń,
  • przygotowanie katalogu dobrych praktyk w nauczaniu fizyki dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych we Francji i Wielkiej Brytanii,
  • zainteresowanie nauczycieli wykorzystaniem nowoczesnych technologii w nauczaniu,
  • włączenie kontekstu kosmicznego do lekcji fizyki.

Partnerzy

Projekt SAT to partnerstwo trzech instytucji zainicjowane przez Centrum Badań Kosmicznych PAN. Wspierają nas Cité de l’espace z Tuluzy we Francji oraz National Space Centre z Leicester w Wielkiej Brytanii. 

Cité de l’espace (Miasto Kosmosu) jest parkiem tematycznym dedykowanym tematyce kosmicznej. Na ekspozycjach znajdujących się w obiekcie można zwiedzać pełnowymiarowe modele między innymi rakiety Ariane 5 , stacji kosmicznej Mir i modułów Soyuz. Cité de l’Espace ma również wiele eksponatów, często interaktywnych np.: makieta pomieszczenia kontrolnego pozwala zwiedzającym przygotować start rakiety, pomóc w jej locie, a następnie umieścić satelitę na orbicie. Inna makieta przedstawia historię przestrzeni od Wielkiego Wybuchu do Układu Słonecznego. Cały park stanowi ogromne eskploratorium pozwalające dzieciom, młodzieży i dorosłym zrozumieć zjawiska zachodzące w przyrodzie, poznać otaczającą nas przestrzeń kosmiczną oraz dowiedzieć się na czym polega lot w kosmos i jakie są jego etapy oraz czym różni się życie w stacji kosmicznej od życia na Ziemi. 

National Space Centre (Narodowe Centrum Kosmiczne) to zarazem muzeum i jednostka edukacyjna poświęcona eksploracji kosmosu, nauce o kosmosie oraz astronomii, współpracująca z Uniwersytetem w Leicester przy programie badań kosmicznych. Cały budynek tej placówki wypełniony jest rakietami, satelitami, marsjańskimi powierzchniami i innymi autentycznymi artefaktami kosmicznymi. Centrum współpracuje z BBC, CNN, ITV, Channel 4, Channel 5, National Geographic i wieloma innymi mediami, dostarczając treści i materiały edukacyjne. 

Działania

W trakcie pracy nad projektem zorganizowaliśmy: 

  • lekcje demonstracyjne,
  • wizyty partnerskie,
  • konkurs na najciekawszy projekt edukacyjny,
  • konferencje ze specjalnymi warsztatami dla nauczycieli,
  • poprosiliśmy uczestników konferencji o wypełnienie ankiet, które pozwoliły nam określić jakich metod i materiałów używają nauczyciele w swojej pracy.  

Zachęcamy do zapoznania się z materiałami konferencyjnymi oraz wystąpieniami naszych zagranicznych partnerów. 

Rezultaty

Jednym z najważniejszych rezultatów tego projektu będzie przeszkolenie dużej ilości nauczycieli fizyki oraz przekazanie gotowych narzędzi do prowadzenia atrakcyjnych, łączących różne zagadnienia lekcji. Poniżej zamieszczamy odnośniki do umieszczonych na naszej stronie materiałów opracowanych w trakcie trwania projektu:

Działania realizowane w ramach projektu dokonają istotnej zmiany w całym systemie nauczania fizyki. Szkoły, w których realizowany będzie program powinny zobaczyć pozytywne wyniki już po pierwszym roku od jego wprowadzenia w analizie ocen uczniów. Największym, choć pośrednim beneficjentem projektu będą uczniowie. Zmiana sposobu nauczania powinna znaleźć odzwierciedlenie nie tylko w zwiększeniu ich zainteresowania fizyką, ale także większym zrozumieniem procesów fizycznych.